แบบที่ ๑ โจ๊กพ้องคำเดี่ยว
แบบที่ 1 โจ๊กพ้องคำเดี่ยว คือ โจ๊กที่ทายออกมาแล้ว ?ธงหรือคำตอบของแต่ละบรรทัด? จะออกเสียงพยางค์เดียว แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ? ดังนี้
1.1???? โจ๊กคำเดี่ยวพ้องเสียงพยัญชนะ
1.2???? โจ๊กคำเดี่ยวพ้องเสียงสระ
1.1 โจ๊กพ้องคำเดียวชนิดพ้องเสียงพยัญชนะ
มีการพัฒนาเป็น 4 ระยะคือ
ระยะที่ 1 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นเหมือนกัน? ผสมสระในแม่ ก กา ต่างสระกัน? ไม่มีตัวสะกด? ไม่มีรูปวรรณยุกต์
ตัวอย่างที่ 1
ทวนคำตอบได้ดังนี้ ?กา กู โก กอ
ตัวอย่างที่ 2
ทวนคำตอบได้ดังนี้ แกะ เกาะ กะ กุ
ระยะที่ 2 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นเหมือนกัน? ผสมสระในแม่ ก กา ต่างสระกัน? ไม่มีตัวสะกด มีรูปวรรณยุกต์เดียวกัน
ตัวอย่าง
ทวนคำตอบได้ดังนี้ ขือ ขี่ ขู่ ข่า
ระยะที่ 3 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นเหมือนกัน? ผสมในสระแม่ ก กา ต่างสระกัน? มีตัวสะกดแม่เดียวกัน? ไม่มีรูปวรรณยุกต์
ตัวอย่าง
ทวนคำตอบได้ดังนี้ ตาก แตก โตก ตอก
ระยะที่ 4 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีพยางค์เดียว พยัญชนะต้นเหมือนกัน? ผสมสระในแม่ ก กา ต่างสระกัน? มีตัวสะกดแม่เดียวกัน? มีรูปและเสียงวรรณยุกต์เดียวกันด้วย
ตัวอย่าง
คำชี้แจง ?จ้อง? (ภาษาถิ่นพายัพ) แปลว่า ร่ม? โจ๊กคำเดี่ยวพ้องเสียงพยัญชนะที่พัฒนาในระยะที่ 3 และที่ 4 ก็คือ โจ๊กคำเดี่ยวพ้องเสียงตัวสะกดในวิธีการทายโจ๊ก 10 แบบ
ที่อาจารย์สมดุลย์? ทำเนาว์ได้รวบรวมไว้นั่นเอง
1.2 โจ๊กคำเดี่ยวพ้องเสียงสระ มีการพัฒนาเป็น 4 ระยะ คือ
ระยะที่ 1 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีเพียงพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นต่างกัน ผสมสระในแม่ ก กา เป็นสระเดียวกันทั้งชุด? ไม่มีตัวสะกด? ไม่มีรูปวรรณยุกต์? แต่คำตอบจะมีพื้นเสียงเดียวกัน
ตัวอย่างที่ 1
ทวนคำตอบได้ดังนี้ เปาะ เบาะ เกาะ เจาะ
ตัวอย่างที่ 2
ระยะที่ 2 คำตอบแต่ละบรรทัดมีพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นต่างกัน ?ผสมสระเดียวกันทั้งชุด? ไม่มีตัวสะกด? มีรูปวรรณยุกต์และพื้นเสียงเดียวกัน
ตัวอย่างที่ 1
ทวนคำตอบได้ดังนี้ ตู่ บู่ ปู่ อู่
ตัวอย่างที่ 2
ทวนคำตอบได้ดังนี้ ง้อ ซ้อ ท้อ ล้อ
ระยะที่ 3 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นต่างกัน? ผสมสระเดียวกันทั้งชุด? มีตัวสะกดแม่เดียวกัน? ไม่มีรูปวรรณยุกต์? พื้นเสียงของแต่ละคำตอบเป็นพื้นเสียงเดียวกัน
ตัวอย่าง
ทวนคำตอบได้ดังนี้ ขาม ถาม สาม หาม
ระยะที่ 4 คำตอบแต่ละบรรทัดจะมีพยางค์เดียว? พยัญชนะต้นต่างกัน? มีตัวสะกดแม่เดียวกัน? มีรูปวรรณยุกต์และพื้นเสียงเดียวกัน
ตัวอย่าง